به نقل از «ایران آنلاین»

ایران را با سرود ای ایران شناختم

تاریخ انتشار: ۵ فروردین ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۲۰۹۶۳۱

وقتی پرسش مشخصم را بی‌هیچ پیرایه‌ای از سعید شهلاپور از این قرار که «چرا ایران را دوست دارید» پرسیدم، انتظار داشتم که هم خوشش بیاید و هم بخندد و به پرسش ایراد بگیرد. با همان لحن همیشه نشاط‌ انگیزش گفت: «مثل این است که از یک نفر بپرسیم چرا مادرت را دوست داری؟» بعد وارد جدل مسالمت‌آمیز کوتاهی شدیم و رسیدیم به جایی که از او خواستم ایران را فراتر از یک نام و یک جغرافیا به عنوان یک مفهوم موسع ببیند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بهنام اسماعیلی خبرنگار

 شاید همان مفهومی که همیشه به یک نام خوانده‌ایم‌اش: وطن. این مجسمه‌ساز و نقاش در گفت‌وگو با «ایران» از فرآیند شکل‌گیری مفهوم وطن در زندگی خود گفته است.
از چه وقتی دریافتید که ایران را در مفهوم «وطن» دوست دارید؟
در سال‌های 23 و 24 یعنی زمانی که من به دنیا آمدم، تازه نیروهای متفقین از ایران رفته بودند. یادم هست که من خیلی زود سرود «ای ایران» را یاد گرفتم. آن یکی از اولین سرودهایی بود که شنیدم. در آن مقطع در دهه 20 رادیو خیلی سرود شاهنشاهی پخش نمی‌کرد و در عوض خیلی از سرود «ای ایران» استفاده می‌کرد. یادم هست که سرود شاهنشاهی را بیشتر گاهی که سینما می‌‌رفتیم، می‌شنیدیم اما سرود «ای ایران» را در دوران مدرسه حفظ می‌کردیم که برویم سر صف بخوانیم. بنابراین شاید بتوانم بگویم اولین باری که احساس کردم ایران را در مفهوم وطن دوست دارم، زمانی بودم که با سرود ای ایران ارتباط گرفتم.
شما در تهران به دنیا آمده‌اید اما در همان دوران کودکی زندگی در شهرهای دیگر را به خاطر شغل پدرتان تجربه کردید. این تجربه زیستن در شهرهای دیگر چقدر در شناخت ابعاد مختلف ایران برای شما مؤثر بود و آیا خاطره‌ای در این زمینه دارید؟
بله همان‌طور که گفتید، من به دلیل شغل پدرم که از کارکنان راه‌آهن بود، تجربه زندگی در شهرهای دیگر را هم داشتم و این تنوع فرهنگی ایران را از همان زمان به من نشان داد. من سه سالم بود که به اهواز رفتیم. سال اول دبستان من با ملی شدن نفت در سال 1329 همزمان شده بود. یادم هست که در اهواز حتی با صف مدرسه سرودخوانان رفته بودیم بانک که در پاسخ به تقاضای مصدق، قرضه ملی بخریم. به نظرم از همان وقت‌ها بود که ایران مفهومی فراتر از نام یک کشور برای من پیدا کرد.
مدرسه و فضای آموزشی چقدر در شناخت و دریافت شما از ایران مؤثر بود؟
در کتاب‌های تاریخ مدرسه در زمان مدرسه رفتن ما خیلی به تاریخ گذشته ایران توجه می‌شد. هم تاریخ ایران باستان و هم جدیدتر. ضمن اینکه در کتاب‌های فارسی هم شعر شاعرانی که از ایران گفته بودند، نسبتاً زیاد بود. به هر حال من در دورانی به دنیا آمدم و بزرگ شدم که یک جور ملی‌گرایی مثبت در جامعه وجود داشت. خودم هم به تاریخ علاقه‌مند بودم و این هم در نوع علاقه‌مندی‌ام به ایران نقش داشت. فقط ما نبودیم که به خاطر شغل پدرم در شهر دیگری زندگی می‌کردیم. در آن زمان انتقال کارکنان رسمی دولت از شهری به شهر دیگر متداول بود. البته به دلیل تعدد بچه‌های خانواده، من مدتی پیش مادربزرگ و دایی‌ام در آبادان بودم. دایی‌ام خیلی زود مرا کتابخوان کرد. ایشان مرا تشویق می‌کرد به اینکه کتاب تاریخی هم بخوانم. من وقتی کلاس چهارم دبستان بودم، تمام کتاب‌های جک لندن را خوانده بودم. هنوز هم خواندن کتاب‌های تاریخی برایم جذاب است. بنابراین یک بخشی از علاقه و توجه من به ایران از مطالعاتی می‌آید که از همان زمان کودکی شروع کردم.
فکر می‌کنید آن علایق و آن جدیت در ارتباط با مسائل فرهنگی، الآن برای نسل جدید چه صورتی پیدا کرده؟ چه چیزی جای آن را گرفته است؟
در زمانه‌ای هستیم که بسیاری از ما به وظیفه‌ای که در قبال سرزمین‌مان داریم، واقف نیستیم. در تمام طول تاریخ ما چیزی که باعث شده این کشور علی‌رغم همه مشکلاتش حفظ شود، گنجینه فرهنگی و ادبیات این سرزمین است. زبان فارسی است که همه اقوام را به هم مرتبط می‌کند. از محمد حسنین هیکل، روزنامه‌نگار نامدار مصری و سردبیر روزنامه الاهرام در گفت‌وگویی که در ایران انجام داده بود، پرسیدند چرا شما مصری‌ها با اینکه عرب نبودید، زبان‌تان عربی شد؟ او جواب خیلی مهمی داد. گفت: برای اینکه ما فردوسی نداشتیم. این خیلی مهم است. این آثار ادبی پیوندی بین ایرانی و سرزمینش ایجاد می‌کنند.
خود زبان فارسی هم به عنوان عامل ایجاد ارتباط بین اقوام مختلف، طبعاً اهمیت ویژه‌ای حتی جدا از آثار ارزشمند ادبی دارد.
بله، دقیقاً. اصلاً زبان فارسی از یک طرف تا هند و دربار هند و از طرف دیگر تا عثمانی را دربر می‌گیرد. شما در ترکیه بر در و دیوار بسیاری از ساختمان‌های قدیمی آنجا که نگاه کنید، می‌بینید که بسیاری از نوشته‌ها به فارسی است. ما متأسفانه به دلیل اینکه نتوانستیم ارتباط معقولی در شرایط امروزمان با گذشته داشته باشیم، بسیاری از چیزهایی را که در گذشته داشتیم، داریم از دست می‌دهیم. بی‌شک بخش زیادی از چالشی که با گذشته داریم، به نوع رفتار ما با زبان فارسی برمی‌گردد. جوان‌های ما بسیار به زبان فارسی بی‌توجهند. آنها در فضاهای مجازی در حد لوس‌بازی‌هایشان با زبان رفتار می‌کنند و کلمات را به شوخی می‌گیرند. ضمن اینکه در بسیاری از موارد جوان‌هایی دیده می‌شوند که فکر می‌کنند اگر معادل انگلیسی را به جای نمونه فارسی آن به کار ببرند، باسواد و متفاوت به نظر می‌رسند. مثلاً ترجیح می‌دهند به جای بیانیه بگویند statement. خب چرا؟ در حالی که نسل ما و بعد از ما اصلاً این‌طور نبود. ما برای زبان فارسی به عنوان بخش مهمی از فرهنگ ارزش بسیار زیادی قائل بودیم.

منبع: ایران آنلاین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۲۰۹۶۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

توانایی زبان فارسی در گرو این است كه زبان علم باقی بماند

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، علی شیوا، عضو هیئت‌علمی گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی در یک گفگوی تلفنی در مورد چگونگی افزایش توان زبان فارسی در ساحت توانمندسازی گنجینه واژگانی گفت: برنامه‌ریزی زبانی یك برنامه‌ریزی سنجیده علمی، حساب شده برای حال و آینده زبان بر اساس داشته‌های زبان است.

او افزود: برای برنامه‌ریزی زبانی باید همپای دانش‌های روز و در حد توان و یا بیشتر باید واژه‌سازی و واژه‌گزینی انجام شود و علم روز را به زبان خودمان بیاموزیم.

شیوا با بیان اینكه توانایی زبان فارسی امروز در گرو این است كه زبان فارسی زبان علم باقی بماند یا اگر كاستی‌هایی در این زمینه وجود دارد برطرف شود تصریح كرد: جلوه‌گاه این برای برنامه‌ریزی زبانی می‌تواند در نهادهایی مانند فرهنگستان زبان و ادب فارسی باشد.

عضو هیئت‌علمی گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی اظهار داشت: اگر زبان فارسی بتواند از عهده تعبیر و اصطلاح‌گزینی برای واژه‌های تخصصی در هر زمینه‌ای برآید می‌توان به ماندگاری درازمدت آن کاملاً امیدوار بود.

*** رخنه زبان بیگانه، زبان را از پویایی باز می‌دارد

وی با اشاره به اینكه امروزه در حوزه علوم جدید بسیاری از اصطلاحات و واژگان وارد زبان فارسی شده است بیان داشت: اگر دروازه‌های زبان را به حال خود رها كنیم و به روی زبان بیگانه گشوده باشد به مرور واژگان بیگانه چنان در زبان رخنه می‌كند كه زبان را از پویایی باز می‌دارد و به وابستگی عادت می‌دهد.

شیوا اذعان داشت: واژه‌سازی یكی از مهم‌ترین اركان در برنامه‌ریزی زبانی است و باعث می‌شود ‌شان زبان حفظ شود.

انتهای پیام/